For ei utfordring

Alle elevar har rett til eit miljø som fremmar helse, trisel og læring, seier Opplæringslova.
Er dette mogeleg i dagens skule?
Har skulen/lærarane kapasitet til å til ei kvar tid sjå kva som er best for den einskilde elev.
Etter som eg har observert, støttar lærarane seg mykje til elevane sine bøker når dei underviser, og oppgåvene er ofte differensiert i tre vanskegrader - Altså dei svake, dei middels sterke og dei sterke elevane. Det kan vera utfordrande nok å tilpassa undervisninga i tre, men kan me greia å tilpassa undervisninga til den einskilde elev? Då skal me ha ein del kunnskap både om elevens bakgrunn og om eventuelle lærevanskar og grunnen til lærevanskane. Kvifor har eleven lese- og skrivevanskar f.eks? Er det oppvestmiljøet som hemmar utviklinga, har eleven dyseleksi, er det noko med synet eller er intelligensnivået svakt? Og kvifor bråkar sidemannen. Kvifor er har han ikkje konsentrert? Er det skulen som er laga slik at nokre elevane ikkje får ut nok energi ved å sitja så mykje stille, eller har eleven konsetrasjonsproblem av andre årsakar. Skulle me ikkje ønkja at det var medisinar for alt dette? Eller kanskje ikkje?
Det var svært nyttig å sjå gjennom filmane som Birgit har lagt ut. Når det gjeld ADHD var det ein familie med tvilliggutar som sverga til at medisin var løysinga. Eg fekk litt vondt av desse gutane når dei sat der så "fornuftig" å fortalte om dei ulike medisintypane dei hadde tatt og om korleis dei hadde funne ut at dei kunne ta medisinane utan å bli for kvalme. Så såg eg ein reportasje frå ein annan familie der yngste sonen på seks med ADHD, sleit familien heilt ut. Tilbud nummer ein til denne familien var medisinar. Foreldra valde i første omgang å sjå vekk frå dette å gå på tilbud nummer to som var eit amerikansk program som skulle gi dei "verktøy" til å takla åtferda på. Dei var gjennom foreldredelen, som lærte dei korleis dei kunne vera i forkant av "ulike episodar".
For eit dilemma for foreldre å måtte velja, særleg når ADHD-foreininga så sterkt rår til å bruka medisin og når så mange ungdomar sjølv står fram og seier dei har fått eit
bedre liv... Så skurra det og litt når eg såg innslaget om den norske legen som har forska på effekten av medisinen. Han hadde legemiddelfirmaet i ryggen og kom ut med svært positive tall m.a minimale bivirkningar. Medan det viste seg at den nyaste medisinen på marknaden (som dei nemnde tvillingane gjekk på), som er ei form for antidepressiva (altså ikkje bygd på amfetamin og sentralstimulerande), kunne gi auka blodtrykk, uregelmessig hjarterytme og fare for sjølvmordstankar. For eit dilemma for foreldra å måtte velja....
"Umulige" elevar med problemåtferd er meir utbreidd i større klassar enn mindre, det optimale er klassar med færre enn 15 elevar, seier Terje Ogden i ei undersøking frå 1998.
Eg tenkjer at dersom elevane og læraren skal kunne yta mest mogeleg, bør klassane vera oversiktlege og læraren ha ein breiast mogleg bakgrunn, slik at han kan hjelpa kvar einskild elev på best mogeleg måte. Og det me studentar då kan gjera, er å syga til oss det me kan av teoretisk kunnskap før me for alvor kjem ut i skulen og skal stå på eigne bein. Då får me ha sansane opne og samarbeida med foreldra og med dei andre lærarane, som er der med si erfaring. Elles får me håpa på at styresmaktene er med på laget og ser at elevane treng bra inneklima, gode og aktiviserande uteområde, og nok med vaksne rundt seg, slik at skulen kan byggja opp under helse trivsel og læring.